Według nauki Cerkwi prawosławnej dusza osoby zmarłej przez czterdzieści dni przebywa na ziemi w oczekiwaniu na tzw. Mały sąd. W tym okresie duszy ludzkiej ukazywane są grzeszne czyny, za które człowiek w swoim ziemskim życiu nie przyniósł pokajania. Dlatego też w tym okresie jest tak ważna modlitwa w intencji tejże zmarłej osoby. Cerkiew wskazuje, że również modlitwy na 3 i 9 dzień po śmierci są bardzo ważne. Nasze modlitwy przybliżają duszę osoby zmarłej, do godnego miejsca w oczekiwaniu na Sąd Ostateczny, który jest zapowiedziany w Piśmie Świętym. W tradycji rzymskokatolickiej obecna jest nauka o Czyśćcu, tj. miejscu oczyszczających cierpień.
Myślę, że jeszcze lepszym rozwiązaniem byłoby słuchanie tych i tym podobnych nagrań przed modlitwą, ‚tytułem wstępu’, aby spowodować, wprowadzić modlitewny nastrój, który pomorze w pełnym skupieniu się na modlitwie. Hezychaści, o których pisze bp. Kallistos, dążyli do wewnętrznego uspokojenie, wewnętrznej ciszy nie po to, żeby się wyciszyć i nic nie słyszeć, ale po to, żeby USŁYSZEĆ…
Polecam lekturę tekstu biskupa Kallistosa Ware, Wielki Post i konsumpcyjne społeczeństwo (http://www.typo3.cerkiew.pl/index.php?id=prawoslawie&a_id=107), który bardzo wiele wyjaśnia. Pojawia się tam m.in. takie zdanie: „Kiedy podejmowani jesteśmy posiłkiem poza domem, często o wiele bardziej pokornym i wzorowanym na osobie Chrystusa jest akceptacja i przyjęcie tego co, podano a nie wyrażanie sprzeciwu i domaganie się zgodnej z zasadami postu alternatywy. Jeśli nasz post powoduje zakłopotanie czy też wymaga dodatkowej pracy, posuwamy się w niewłaściwym kierunku. „Inny prawosławny autorytet stwierdza, że spożywanie czegoś ‚niepostnego’ nie przez to, że nie jestem w stanie się od tego powstrzymać, ale przez to, że swoim postem nie chcę nikogo urazić, albo okoliczności tego ‚wymagają’, też może być postnym działaniem…
Oby większych grzechów nie było. Jeśli człowiek czyni coś nie świadomie, potem zaś zdaje sobie sprawę z popełnionego błędu, to należałoby traktować to jako swego rodzaju nauczkę. Jeśli natomiast leży to Panu na sumieniu, to proszę powiedzieć o tym na spowiedzi.
Rzeczywiście, w naszych publikacjach zarówno tłumaczeniach liturgicznych jak też zamieszczanych np. w formie artykułów w prasie kościelnej najczęściej używaną formą gramatyczną jest „Świętego Ducha” a nie „Ducha Świętego”. Z jednej strony jest to kalka z j. cerkiewnosłowiańskiego i greckiego z drugiej zaś taka forma jest dopuszczalna w j. polskim i stosowana (np. „wielki las” a nie „las wielki”). Różnic dogmatycznych w tym kontekście nie ma jednak nasze wydawnictwa starają się zachowywać tę tradycyjna pisownię.
To nie Wasza wina, że tak źle działo się w przeszłości. Skoro dowiedzieliście się o tym i ciężko Wam z tym, módlcie się za dusze Waszych zmarłych przodków, proście, aby ich grzechy zostały odpuszczone. Można (po)prosić o panichidę(y), a zapiski/karteczki/książeczki z ich imionami poda(wa)ć na proskomidię przed Boską Liturgią. Módlcie za nich w Waszych domowych modlitwach. Poproście też o molebien z prośba o Boże błogosławieństwo dla Waszej rodziny.
Z pewnością Bogu podoba się podejmowanie działań, które mogą pomóc w ratowaniu życia czy leczeniu ludzi. Oddawanie krwi, to dosłownie i w przenośni „dzielenie się sobą”…
Małe poświęcenie cerkwi polega na oświęceniu wody i pobłogosławieniu (oświęceniu wodą) budynku świątyni. Wielkie poświęcenie cerkwi jest znacznie bogatsze i zawiera szereg ważnych czynności takich jak wniesienie relikwii świętych i złożenie w ołtarzu (prestoł), poświęcenie jego i ubranie (obłaczenije prestoła). Ponadto następu pomazanie ścian świątyni mirom. Jest też szereg innych czynności.
Mam nieodparte wrażenie Anonimie, że w Twej wypowiedzi pojawiają się daleko idące uogólnienia. 1. Nie zgadam się np. z twierdzeniem, że „jest wiele duchownych w Polsce nie mających parafii”. Na myśl przychodzi mi zaledwie jeden, góra dwa takie przypadki. 2. „Co roku wstępują do seminarium nowi nowicjusze, którzy są już tak współcześni tak jak świat”. To fakt, zgadzam się z tym, tak rzeczywiście jest i tak było od początku istnienia seminariów, ale absolutnie nie zgadzam się z Twoim twierdzeniem, jakoby przez to „Ginie tradycja w cerkwi, wkrada się współczesność. To jest klęska dla cerkwi”. Do seminarium wstępują ludzie młodzi i niedoświadczeni, aby dowiadywać się m.in. jak sobie radzić w tym współczesnym świecie, jak później prowadzić innych ku Bogu, ku zbawieniu. 3. Nie czujesz się dobrze „jak widzisz, że proboszczowie jeżdżą luksusowymi autami”. Ci, których znam, a znam wielu, jeżdżą ‘normalnymi’. Wspomnijmy przy tym, że jeszcze nie tak dawno samochód jako taki czy nawet telewizor był luksusem. Czy to je dyskwalifikowało w cerkiewnym kontekście? Czy ‘tradycyjni’ duchowni powinni jeździć furmankami albo rowerami i nie oglądać telewizji, a tym bardziej występować w ‘nowoczesnych’ programach telewizyjnych? 4. ‘W świecie duchowieństwa’ z problemami chodzi się do diecezjalnego biskupa. Nikogo nie zwalnia się ‘ot tak’. Zapewniam, że ‘procedury’ zwolnienia czy przyjęcia są ‘w świecie duchowieństwa’ dużo bardziej złożone niż w ‘pracy świeckiej’ (gdzie zdarzały/ją się nawet zwolnienia zwykłym sms…) 5. Żenujące dla Ciebie było spostrzeżenie, że „młodzi duchowni nie byli skupieni na modlitwie tylko na plotkowaniu i zbędnym gadaniu”. Pozwól, że zapytam: czy wszyscy ‘plotkowali i gadali na próżno’, czy robili to bez przerwy i podczas wszystkich nabożeństw? Grabarka to szczególne miejsce – wielu znajomych spotyka się tam raz do roku. Czy nie wypada im przy tej świątecznej okazji chwilę porozmawiać? A tak na marginesie – ktoś mądry stwierdził kiedyś: „takich mamy duchownych, jacy sami jesteśmy”… a mądrości ludowe dodają: „przyganiał kocioł garnkowi”…? 6. Uważasz, że nabożeństwa ‘na ołtarzu polowym’ są tylko WSPÓŁCZESNOŚCIĄ, nie na miejscu, na pokaz, dla wygody? Ja natomiast uważam, że to bardzo wskazany przejaw wychodzenia Cerkwi i duchowieństwa na spotkanie wiernym. Jestem pewien, że wielu wiernych cieszy się, że może uczestniczyć w nabożeństwach na zewnątrz. Wielu też wdzięcznych jest WSPÓŁCZESNOŚCI za to, że gdy nie są w stanie przyjechać na Grabarkę (albo pójść do cerkwi w kontekście pandemii), mogą obejrzeć nabożeństwo w telewizji… 7. ‘Z kim mądrym o tym porozmawiać?’ A z kim próbowałeś? Z innymi Anonimami? „Szukajcie, a znajdziecie”…
Pytanie traktuję jako wypowiedź w dyskusji i uważam, że z wyrażonym poglądem należy się zgodzić. Rzeczywiście potrzebujemy wydań dwujęzycznych takich jak np. modlitewnik z przygotowaniem do św. Eucharystii. Myślę, że z biegiem czasu takie publikacje będą powstawać. Proces upowszechniania się j. polskiego w Liturii jest dość nowym do którego przywykamy.