Spotkałem się ze stwierdzeniem, że jakiemuś księdzu prawosławnemu odebrano święcenia kapłańskie. Moje pytanie: czy jest zatem różnica w rozumieniu niezacieralnego charakteru sakramentu święceń u prawosławnych i katolików, gdzie ci ostatni twierdzą, iż nawet suspendowany czy laicyzowany kapłan ma nadal niezbywalny sakrament kapłaństwa. Dawid

Temat ogólnie jest bardzo trudnym. W Prawie Kanonicznym Kościoła rzymskokatolickiego mowa jest o tym, że „święcenia raz ważnie przyjęte nigdy nie tracą ważności. Jednak duchowny traci stan duchowny” (k.290). Dalej czytamy „(…) tym samym zostaje pozbawiony wszelkich urzędów, zadań i wszelkiej władzy delegowania” (k.291). Przywrócenie kapłaństwa pozostaje niemożliwym, chyba, że dokona tego w wyjątkowych przypadkach papież. W kanonach Kościoła prawosławnego dość często spotykamy wyrażenia wskazujące na możliwość pozbawienia kapłaństwa. Np. kanon Apostolski 5 „(…) niech będzie pozbawiony godności kapłańskiej”; inny „(…) całkowitego i ostatecznego pozbawienia swej godności i przeniesienia do stanu laickiego” (Trul. 21). Są też kanony, które za pewne przewinienia nie tylko pozbawiają godności kapłańskiej ale też wykluczają ze wspólnoty kościelnej (Ap. 29). Takie pojęcia jak „ważność święceń i utrata stanu kapłańskiego” w Prawosławiu nie spotykamy. Niemniej jednak dyskusja teologiczna toczy się i nie została rozwiązana. Teolodzy greccy raczej wskazują podobnie jak przyjmuje Kościół rzymskokatolicki, że sakrament kapłaństwa jest niezniszczalnym i porównują go do sakramentu chrztu. W rozumieniu teologów rosyjskich osoba, która jest niegodna i sprzeniewierzyła się posłudze kapłańskiej, może zostać pozbawiona święceń i „wygnana do stanu świeckiego” jak stwierdza kanon. Święcenia kapłańskie są niepowtarzalne i osoba, która została pozbawiona kapłaństwa nie może być ponownie wyświecona. Pozbawienie kapłaństwa w naszym rozumieniu jest ostateczną karą, stosowaną po wykorzystaniu innych środków, jednak jest możliwą. Mniej dotkliwą karą kościelną (i sprawiającą mniejszy problem teologiczny) jest zawieszenie (zapreszczenije) w pełnieniu posługi kapłańskiej, bądź na określony czas bądź też bezterminowo.

Kategorie: ks. Andrzej Kuźma, liturgika