Nie widzę „bezwzględnej konieczności” pamięciowego opanowania wszystkich tych modlitw w ich cerkiewnosłowiańskiej wersji. Można je wypowiadać również po polsku. Jeśli przeszkadzają problemy z pamięcią, modlitwy można przecież czytać – to może nawet okazać się pomocne w należytym skupieniu na treści tych modlitw. Wypowiadanie modlitw „na pamięć” może niechcący prowadzić do wypowiadania ich zbyt szybko i bez zrozumienia. Ostrożnie zatem z „wykuwaniem na pamięć”. Dobrze byłoby znać na pamięć symbol wiary – to nie modlitwa, a streszczenie nauczania Cerkwi, wyznacznik naszej wiary.
Proboszcz i duchowni danej parafii to właściwi adresaci wszelkich próśb/sugestii/oczekiwań – próśb o kazania w zrozumiałym języku w szczególności. Myślę, że można przy tym posługiwać się merytoryczną argumentacją, np. są pośród prawosławnych w Białymstoku (i nie tylko) Białorusini („tutejsi” i emigranci z Białorusi) czy też Ukraińcy i to usprawiedliwiałoby kazania czy ogłoszenia po białorusku czy ukraińsku. Jakie jednak argumenty miałyby przemawiać za rosyjskim (przeważnie bardziej niż mniej „łamanym”/okaleczonym?). Przedstawiciele poszczególnych mniejszości narodowych z pewnością chcieliby słyszeć swój język w cerkwi, ale przez to, że jest ich kilka, może najbardziej praktycznie byłoby posługiwać się językiem zrozumiałym dla wszystkich albo dla przeważającej większości, a to raczej jest język polski.
Pan Bóg z pewnością zna wszystkie języki świata i wysłuchuje/przyjmuje modlitwy w każdym z nich. Polski też może/powinien być językiem modlitwy. Najważniejsze żeby była ona szczera, uważna, skupiona, przepełniona troską, oddaniem i miłością – jak rozmowa z najbliższą Osobą.
Tradycyjną wigilijną kolację/wieczerzę, jak każdy posiłek powinna poprzedzać Modlitwa Pańska albo troparion święta Narodzenia Chrystusa. Najważniejsza tradycyjna „oprawa” tego szczególnego rodzinnego posiłku to zdecydowanie wspólne śpiewanie kolęd. Przy stole można by ewentualnie poczytać również wybrane teksty liturgiczne tego święta: https://wiadomosci.cerkiew.pl/news.php?id_n=2807 albo fragment Ewangelii o Narodzeniu Jezusa, albo objaśnienia ikony Narodzenia Chrystusa publikowane niegdyś w Przeglądzie Prawosławnym.
Twierdzisz, że jesteś prawosławna, ale jednocześnie przyznajesz, że męcząca była dla Ciebie „nawet potrzeba pójść do kościółu” [zapewne chciałaś powiedzieć „kościółka”?]. Co zatem powodowało, że byłaś wówczas prawosławna? Prawosławni chodzą raczej do cerkwi [albo cerkiewki]. Jeśli nie dostrzegałaś różnicy, co wówczas decydowało o Twoim prawosławiu? „Urodzenie” w prawosławnej rodzinie czy chrzest w Cerkwi? Rzeczywiście, ma to ogromne znaczenie, ale to jeszcze nie wystarczy, aby naprawdę „być” prawosławnym chrześcijaninem. Chrześcijaninem, a prawosławnym chrześcijaninem w szczególności, trzeba się stawać. To nie kwestia „urodzenia” – to kwestia wyboru.
Posłużę się porównaniem. Powiedzmy, że chciałbym zostać np. golfistą i grać w golfa. Zapisałem się do klubu golfowego i jestem jego „pełnoprawnym członkiem” – dowodem jest moja legitymacja członkowska. Ale czy na pewno jestem już golfistą? To pytanie „retoryczne”, bo żeby stać się golfistą trzeba zacząć trenować i próbować grać. A to wymaga sporo czasu, wysiłku, chęci, wytrwałości, cierpliwości itp. itd.
W tym miejscu zapytałbym, na jakiej podstawie dokonujesz teraz wyboru, co spowodowało, że „bardziej pasuje [Ci rzymski] katolicyzm”? Czy to dlatego, że w kościele jest po polsku, nabożeństwa są krótsze i mniej męczące, bo można w nich uczestniczyć „na siedząco”? Czy „spokój na sercu” powoduje również „poluzowana” ostatnio w Kościele „dyscyplina postu”? Jeżeli rzeczywiście chodzi o tego rodzaju „ułatwienia” (nie wiem, czy dobrze się domyślam się) to ciśnie mi się „na usta” amerykańska mądrość ludowa – „no pain, no gain”… Jeśli chcę coś uzyskać, to powinienem nad tym choć trochę popracować, potrudzić się i postarać. Wtedy też pojawia się szansa, że to, co uzyskam, zostanie ze mną na dłużej, bo polska mądrość ludowa ostrzega, że co „łatwo przyszło, łatwo poszło”…
Nie wiem czy zauważyłaś, ale Twoje pytanie „jak zmienić wyznanie z prawosławnego na katolicyzm” jest na tym forum niejako „pod prąd”, bo dość często zdarzają się tutaj pytania rzymskich katolików, „jak zmienić wyznanie z rzymskokatolickiego na prawosławne”… Chcą dowiedzieć się więcej i dokładniej co albo co jeszcze można/trzeba zrobić/przeczytać, aby STAWAĆ SIĘ prawosławnym chrześcijaninem, aby podążać prawosławną drogą ku Bogu, ku zbawieniu. Nie zrażają się tym, że w cerkwi język mniej zrozumiały, nabożeństwa dużo dłuższe i „na stojąco” itp. …
Aby pomóc Ci w podejmowaniu bardziej świadomego wyboru polecam lekturę jednej z moich wcześniejszych odpowiedzi zamieszczonej w dziale „życie duchowe” z datą 03-10-2020 (to 15 strona w tym dziale). Niektóre inne też mogą okazać się pomocne…
Na dręczące Cię pytanie: „Co trzeba zrobić [aby zmienić wyznanie z prawosławnego na katolicyzm], odpowiedziałbym pytaniem: „Czy/Co dotychczas [z]robiłaś, aby [po][zo]stawać się/być prawosławną chrześcijanką?
A jaki sens ma każda inna choroba? Spróbujmy spojrzeć na to z szerszej perspektywy. Wierzymy, że Bóg stworzył cały wszechświat i człowieka, i wszystko było dobre, doskonałe, harmonijne, piękne…. Gdy człowiek (Adam to po hebrajsku człowiek) zgrzeszył, nastąpiły daleko idące zmiany. Grzech polega na naruszaniu i/czy przekraczaniu ustalonych przez Boga granic – porządkując pierwotny chaos, Bóg oddzielił np. światłość od ciemności, wodę od ziemi, a człowiek zakłóca i narusza ten ustalony porządek. Konsekwencje grzechu to m.in. ból, cierpienie, choroby, no i w konsekwencji śmierć. Bóg ich nie stworzył, to ‚skutki uboczne’ grzechu człowieka. Skoro się pojawiły, Bóg również ich używa, bywa, że dopuszcza je, paradoksalnie, dla naszego dobra. W żywotach świętych czytamy o ludziach, którzy w ciężkiej chorobie dziękowali za nią Bogu, bo zauważyli jak bardzo im pomogła prawdziwie i całkowicie zwrócić się ku Bogu. Znam takich ludzi żyjących współcześnie. Diabeł natomiast ‚żongluje’ bólem i chorobami, aby nas odciągnąć od Boga i od drogi do zbawienia.
Bywają choroby, których niejako nie jesteśmy w stanie uniknąć – przykładem może być ostatnia (daj Boże) pandemia. Mimo podejmowanych środków ostrożności, wielu ludzi ulegało wirusowi. Przed chorobami psychicznymi też próbujemy się bronić, ale przeważnie nie zdajemy sobie sprawy, że nadchodzą, dopadają nas ‚z nienacka’. Są też choroby, które sami prowokujemy. Myślę tu o wszelkich uzależnieniach. Wiemy, że alkohol, nikotyna czy narkotyki mogą zaszkodzić i szkodzą, ale mimo to (nad)używamy ich i powodujemy stany podobne do tego opisanego w pytaniu.Nie zgadzam się z twierdzeniem, że to „Bóg w tym momencie nie daje mi możliwości świadomego wyboru, zabiera mi środki do zbawienia”. Uważam, że wymienione w nawiasie „oschłość emocjonalna, brak uczucia miłości do bliźniego, niekontrolowane wybuchy złości, niekontrolowane popędy” nie są spowodowane Twoją własną wolą – to przejawy albo skutki choroby. Bóg wie czym te stany czy zachowania są spowodowane i śmiem twierdzić, że jako podejmowane nieświadomie, pod wpływem chorobowych zaburzeń, nie „pozbawiają zbawienia”.Choroby trzeba leczyć. Na wszystko jest jakiś sposób tylko trzeba go szukać, znaleźć i zastosować a z tym wszystkim bywają trudności i problemy. Róbmy, co możemy, najlepiej, jak potrafimy czy jesteśmy w stanie. Bóg z pewnością zauważy i doceni każdą, najdrobniejszą nawet próbę naprawienia ewentualnych błędów. Na pewno w każdej chwili gotów jest pomóc. Polecam opowieść życiu jako śladach na piasku…
„Szukajcie, a znajdziecie…” (Mt 7,7)
Cytowane fragmenty pochodzą z Ewangelii. Skąd zatem twierdzenie, że to ludzki wymysł? Aby odpowiedzieć na pytanie posłużę się kilkoma cytatami. Na wstępie dodałbym jeszcze trzy nowotestamentowe mówiące o spowiedzi. W Liście apostoła Jakuba czytamy: „Choruje ktoś wśród was? Niech sprowadzi kapłanów Kościoła, by się modlili nad nim i namaścili go olejem w imię Pana. A modlitwa pełna wiary będzie dla chorego ratunkiem i Pan go podźwignie, a jeśliby popełnił grzechy, będą mu odpuszczone. Wyznawajcie zatem sobie nawzajem grzechy, módlcie się jeden za drugiego, byście odzyskali zdrowie. Wielką moc posiada wytrwała modlitwa sprawiedliwego” (JK 5,14-16).
„Wszystko, cokolwiek zwiążecie na ziemi, będzie związane w niebie, a co rozwiążecie na ziemi, będzie rozwiązane w niebie” (Mt 18,18).”Odpuść nam nasze winy, jako i my odpuszczamy naszym winowajcom” (Mt 6,12).Dwa ostatnie cytaty wskazują niejako na pewną złożoność czy „dwustopniowość” przebaczenia. Zauważmy w jaki szczególny sposób sformułowana jest prośba o przebaczenie w Modlitwie Pańskiej (a to przecież najczęściej wypowiadana modlitwa!) – gdy prosząc Boga Ojca o przebaczenie moich win, sam komuś nie przebaczyłem albo przebaczyłem tylko częściowo, proszę, aby mi nie przebaczał albo przebaczył tylko częściowa – dokładnie tak, jak sam (nie)przebaczyłem… Tylko Pan Bóg może wyleczyć choroby duszy, którymi są nasze grzechy, tylko Pan Bóg może „odpuścić” nasze grzechy, może je „rozwiązać”, ale aby mogło to nastąpić „w niebie”, niezbędne jest zainicjowanie tego procesu „na ziemi”.
Wyraźnie słychać o tym w modlitwie przed spowiedzią, gdy kapłan mówi: „Oto, dziecię moje, Chrystus tutaj niewidzialnie stoi, przyjmując Twoją spowiedź. Nie wstydź się więc, ani nie lękaj się i nie ukrywaj też niczego przede mną, lecz bez ogródek powiedz wszystko, co uczyniłeś, abyś otrzymał rozgrzeszenie od Pana naszego Jezusa Chrystusa […]”.Wyraźnie mówi o tym modlitwa rozgrzeszenia czytana przez kapłana spowiednika po spowiedzi: „Pan i Bóg nasz Jezus Chrystus łaską i szczodrobliwością swej miłości do ludzi niech daruje Tobie, dziecię N., wszystkie Twoje grzechy, a ja niegodny kapłan, władzą Jego mnie udzieloną daruję i przebaczam Tobie wszystkie grzechy Twoje, w imię Ojca i Syna, i Świętego Ducha. Amen”. Czyli kapłan tutaj „rozwiązuje na ziemi”, pokornie z wiarą i nadzieją prosząc o „rozwiązanie w niebie”.
Odpowiedź na pytanie o odpuszczenie grzechów przez „fałszywego księdza” zawarta jest w powyższym stwierdzeniu, że to Pan Bóg nam je odpuszcza. Ponadto trzeba tu stwierdzić, że modlitwa rozgrzeszenia czytana/wypowiadana przez kapłana, nie działa „z automatu”, albo „jak twierdzą rzymscy katolicy „ex opere operato”. Jeśli spowiadający się z premedytacją nie wyznaje wszystkich grzechów albo czyni to bez skruchy i żalu, brakuje mu pokajania („głębokiego zrozumienia” tego jakim się stał przez to, że zgrzeszył i tego, jakim powinien się sta(wa)ć, przez to, że nosi w sobie obraz Boga), modlitwa rozgrzeszenia „nie zadziała”, albo, nawiązując do porównania grzechu do choroby, „zadziała” jak „tabletka od bólu głowy” – głowa tymczasem przestanie boleć (głos sumienia zostanie zagłuszony), ale przyczyna bólu nie zostanie zlikwidowana…
W drugiej części modlitwy przed spowiedzią pojawia się w związku z tym wielce poważne ostrzeżenie: ” […] ja jestem tylko świadkiem, abym świadczył przed Nim [Chrystusem] o wszystkim, co mi powiesz. Jeśli natomiast ukryjesz coś przede mną, podwójny grzech będzie na tobie ciążył. Zważ przeto, abyś przyszedłszy do lecznicy, nie odszedł nieuzdrowiony”. List Jakuba wskazuje co prawda na „moc sprawczą” (leczniczą) „wyznawania grzechów sobie nawzajem” i „wytrwałej modlitwy sprawiedliwego” ale tu też trzeba spełniać wspomniane wyżej „warunki”.
Powodzenia w dalszych poszukiwaniach życzę…
W pytaniu o możliwość ‚mieszkania z chłopakiem przed ślubem’ można dopatrywać się pytania o możliwość wspólnego zamieszkiwania i pozostawaniu w relacji ‚brat i siostra’ tj. przy zachowaniu czystości przedmałżeńskiej. Pytanie o ‚dopuszczenie możliwości rozgrzeszenia’ zdaje się jednak wyraźnie sugerować, że chodzi tu o dopuszczenie możliwości „pójścia na całość” i współżycie z chłopakiem jak z mężem. Wypowiadałem się już wcześniej na ten temat, proszę poszukać w archiwum. Prawosławne chrześcijaństwo naucza, że seks ‚zarezerwowany’ jest dla łoża małżeńskiego i jeśli pojawia się poza łożem małżeńskim (przed czy po ślubie), nosi znamiona grzechu, jest grzechem. Grzech w naszym pojmowaniu to choroba duszy, nowotwór. Te choroby też trzeba leczyć (najlepiej w początkowym stadium, bo zaniechanie leczenia może spowodować przerzuty nowotworu z duszy na ciało) ale jedynym lekarzem, który może je wyleczyć jest Pan Bóg. Wierzymy, że w Swym miłosierdziu gotów jest wyleczyć wszelką chorobę i wybaczyć nam wszystkie nasze grzechy, ale… Jeśli wiem, że to, co robię szkodzi mojemu zdrowiu, a jednak to robię, to czy pozostanę zdrowy? Na pytanie odpowiem zatem pytaniem: „Czy długotrwałe wyrachowane nadużywanie zaufania/cierpliwości/przychylności/miłości dopuszcza możliwość wybaczenia?
Nad przekonaniami trzeba jeszcze popracować aby nabrać pewności. Obecność (trudno jeszcze mówić o uczestnictwie) na nabożeństwach z pewnością na swój sposób pomaga ale tymczasem warto więcej poczytać i, jeżeli to możliwe, porozmawiać – z ‚miejscowym’ duchownym lub z innymi prawosławnymi. Wielokrotnie polecałem na tym forum wszystkie dostępne po polsku teksty metr. Kallisstosa Ware, szczególnie ‚Kościół prawosławny’ i ‚Misterium wiary’ metr Hilariona Ałfiejewa.
Problem z odległością i długimi dojazdami można by spróbować rozwiązać zapytując proboszcza wspomnianej najbliższej cerkwi czy w Pana miejscowości mieszkają jacyś jego parafianie. A może są tam inni zainteresowani prawosławiem? Razem byłoby raźniej… ‚Szukajcie a znajdziecie…’
Myślę, że warto modlić się żarliwie i wytrwale, ale równie ważne jest świadectwo własnej wiary. Życie zgodne z nauczaniem Chrystusa, zgodne z zasadami prawosławnej wiary będzie zarówno najlepszym świadectwem o prawosławiu, jak i ‚praktyczną’ modlitwą za bliskich. W jednej z wcześniejszych wypowiedzi o ekumenizmie cytowałem porównania o jeziorze, lornetce, mistrzu i trzech uczniach. Proszę ich poszukać. Mogą okazać się pomocne…